Je zult de geldproblemen van werknemers wel herkennen in je eigen organisatie: de werknemer met loonbeslag en/of gedwongen verkoop van inboedel, auto of woning. Met alle gevolgen van dien, voor het privé leven van de werknemer, maar ook voor jou als werkgever. Denk aan administratieve kosten voor het verwerken van loonbeslagen, productiviteitsverlies en ziekteverzuim. Maar hoe herken je deze problemen in een vroeg stadium?

Hoe zou het verlopen zijn, als de werknemer eerder in actie was gekomen?
Of wanneer jij als werkgever eerder op de hoogte geweest was van de geldproblemen?
Had je dan deze ellende kunnen voorkomen? Voor je werknemer, maar ook voor jou als werkgever?

Het ontstaan van geldproblemen

Het is belangrijk om goed inzicht te hebben in het ontstaan van geldproblemen. Een geldprobleem ontstaat niet zomaar; ook al doet je werknemer dat wellicht zo voorkomen. Een geldprobleem ontstaat meestal met een geldvraagstuk in combinatie met een ongezonde houding ten opzichte van geld.

Denk hierbij aan:

• Kwijtraken van overzicht
• Missen van inzicht (wat betekent het voor mijn financiën als ik…)
• Onhandige keuzes maken
• Geen actie ondernemen.

Bij life events kun je denken aan:

• Ziekte, met als gevolgen een dalend inkomen en meer medische kosten
• Partner die ziek wordt, werkloos raakt of om een andere reden een inkomensdaling heeft
• Echtscheiding
• Mantelzorgsituaties (binnen of buiten het gezin)
• Andere ingrijpende gebeurtenissen, zoals het verlies van dierbaren, ziekte in het gezin, slachtoffer worden van ongeval of geweld

 

Voorbeeld Coby

Coby is jarenlang getrouwd geweest. Ze vlucht bij haar ex-man weg en staat plotseling op eigen benen. Ze heeft nooit haar eigen geldzaken geregeld. Er ontstaan dan ook snel schulden. Daarnaast ervaart ze veel stressklachten als gevolg van de situatie. En ze gaat zich regelmatig ziek melden.

>> In deze situatie zie je een combinatie van een life event (echtscheiding) met een ongezonde houding ten opzichte van geld (nooit haar eigen geldzaken geregeld). <<

 

Voorbeeld Koos

Koos is een man die graag voor anderen zorgt. Onder andere voor een vriendin met schulden die bij hem inwoont. Hij helpt haar bij het betalen van rekeningen, maar raakt ondertussen zelf in de schulden. De relatie loopt stuk en Koos blijft zitten met een hele waslijst aan schulden. Wegens een schuld bij de zorgverzekering, gaat het Zorginstituut de bestuursrechtelijke premie innen. Hierdoor houdt Koos nog minder geld over om af te lossen. En de werkgever zit met extra administratieve rompslomp.

>> In de situatie van Koos zie je een combinatie van drie factoren: een life event (verbreken relatie), een ongezonde houding ten opzichte van geld (onhandige keuzes maken) én een inhouding van het Zorginstituut. <<

 

Wat doen werkgevers als ze signalen van geldzorgen bij werknemers zien?

Veel werkgevers zien met lede ogen aan, wat er gebeurt in situaties als die van Coby en Koos. En ze komen pas in actie als de geldproblemen zo groot worden, dat ze leiden tot loonbeslag, ziekteverzuim en productiviteitsverlies.
Vaak speelt hierbij een aantal zaken:

• Onvermogen van leidinggevenden om de signalen goed te herkennen, deze op waarde te schatten en er op een adequate manier mee om te gaan.
• Angst om het gesprek met de werknemer aan te gaan over de signalen die gezien worden.
• Geen of onduidelijk personeelsbeleid ten aanzien van geldproblemen van werknemers.
• Onwetendheid over de gevolgen van geldzorgen van werknemers voor werkgevers (lees ook eens deze blog).

Vraag jij je nu ook af hoe de leidinggevenden in jouw organisatie met situaties als die van Coby en Koos omgaan?

Adviezen voor HR/ management/ directie

Door tijdig te handelen, kun je jezelf en je werknemer veel ellende besparen.

1. Formuleer personeelsbeleid ten aanzien van werknemers met geldzorgen.

Hoe ga je bijvoorbeeld om met een loonbeslag: is dit standaard aanleiding voor een gesprek? Hoe ga je om met verzoeken voor lening en voorschot? (zie ook deze blog) Maar ook: als een werknemer aangeeft een geldprobleem te hebben, zet je dan een externe interventie in?

2. Train je leidinggevenden

Train hen op a) het herkennen van signalen van geldzorgen en b) op het aangaan van het gesprek met de werknemer. Zij zijn de ogen en oren van je organisatie. Als het goed is, horen zij al veel eerder over een life event van een werknemer dan jij. En kunnen ze dus eerder acteren naar aanleiding van deze informatie.

 

Wat kan een leidinggevende doen om signalen van geldzorgen tijdig te herkennen?

Het allerbelangrijkste is, dat hij tijd neemt voor zijn mensen. Tijd om regelmatig even te horen hoe het gaat op het werk, maar ook privé. Hoe gaat het met zijn partner? En met de kinderen? Je hoeft niet alle details te weten, maar wees wel geïnteresseerd. Als er dan een kink in de kabel komt, zal de werknemer je dit ook zelf komen vertellen.
Hebben leidinggevenden hele grote teams? Laat hen deze taak dan delegeren naar assistent leidinggevenden of andere spilpersonen in het team.

 

Wat kunnen de leidinggevenden zelf al adviseren aan een werknemer?

Kijkend naar de situatie van Coby is het heel belangrijk dat ze zich gesteund voelt door haar werkgever. Zodra de leidinggevende hoort van haar situatie, vraag hem dan rustig de tijd te nemen voor een gesprek achter gesloten deuren. Daar kan Coby haar verhaal vertellen. De leidinggevende kan bespreken, dat als ze een “off-day” heeft, ze kan bellen om haar werkdag te ruilen (om ziekmeldingen te voorkomen). En kan haar aanmoedigen om hulp te zoeken bij alle veranderingen.
De leidinggevende kan gerust benoemen, dat zo’n life event veel wijzigingen geeft ten aanzien van haar financiën. Het advies is dan ook dat de werkneemster zo snel mogelijk overzicht voor zichzelf creëert over inkomsten en uitgaven. Al is het op het spreekwoordelijke bierviltje. Dat zal haar helpen om inzicht te krijgen, goede keuzes te maken en in actie te komen.

De situatie van Koos is wellicht wat minder opvallend voor een leidinggevende en komt misschien pas aan het licht bij de inhouding van het Zorginstituut. Maar ook bij hem geldt, dat hij belangrijke wijzigingen in zijn privé-situatie eerder zal delen, wanneer de leidinggevende met oprechte interesse met hem omgaat. Koos moet leren om eerst overzicht en inzicht te krijgen, voordat hij bepaalde keuzes maakt. Met aanmoediging van zijn leidinggevende kan hij deze stappen hopelijk zelf zetten en klimt hij zo uit het dal.

 

Hoe vind je dit klinken? Laat het me weten via de post op LinkedIn! Als je leidinggevende dit voor de eerste keer toepast, zal hij er wellicht nog aan moeten wennen. Maar oefening baart kunst!

 

In de volgende blog adviseer ik re-integratie specialisten over het omgaan met signalen van geldzorgen. Ontvangt jouw casemanger, arbeidsdeskundige, bedrijfsarts of spoor 2 consultant de nieuwsbrief al? Nee? Aanmelden kan door me een mailtje te sturen op hilde@vehofbudgetcoaching met voornaam, achternaam en mailadres.